Το πορτρέτο ενός καλλιτέχνη: Seng Soun Ratanavanh

Η Σενγκ Σουν γεννήθηκε σε μια μικρή πόλη του Λάος, αλλά μεγάλωσε στα προάστια του Παρισιού, όπου ζει μέχρι σήμερα. Σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών στο Παρίσι. Άρχισε να ασχολείται με τη ζωγραφική στην εφηβεία της, αλλά πάντοτε σχεδίαζε. Η εικονογράφηση παιδικών βιβλίων την κάνει να αισθάνεται εφευρετική και δημιουργική. Το "Περίμενε, Μιγιούκι" είναι το πρώτο της βιβλίο. 

Με τι είδους εικονογραφήσεις έχεις ασχοληθεί; Θα ήθελες να μοιραστείς κάποια ξεχωριστή εμπειρία σου στην εικονογράφηση ενός βιβλίου; 

Προσπαθώ οι εικονογραφήσεις μου να είναι ποιητικές, αστείες και όμορφες. Ήμουν ζωγράφος πριν ασχοληθώ με την εικονογράφηση, οπότε ζωγράφιζα τις δικές μου ιδέες, την ιστορία που είχα εγώ στο μυαλό  μου. Για πρώτη φορά έπρεπε να προσαρμόσω τις ζωγραφιές μου σε ένα κείμενο που δεν ήταν δικό μου. Οπότε, διάβασα πρώτα το "Περίμενε, Μιγικούκι" της  Roxane Marie Galliez, ανακάλυψα την ιστορία, τους χαρακτήρες, την ατμόσφαιρα του παραμυθιού. Ωστόσο, προσπάθησα να μη μείνω στο κείμενο. Αυτό που λέει με λέξεις έχει ήδη ειπωθεί. Ήθελα να πω κάτι διαφορετικό με τις εικόνες μου. Έπρεπε να επιστρατεύσω τη φαντασία μου, τον δικό μου εικονογραφικό κόσμο. Ήταν όμορφο και τρομακτικό, αλλά παραμένει υπέροχο. Έμαθα να δουλεύω διαφορετικά. Ήμουν τυχερή, γιατί αγάπησα το κείμενο και η εκδότριά μου βοήθησε πολύ. Η αλήθεια είναι πως το κείμενο γεννά ιδέες που δεν θα μου είχαν δημιουργηθεί διαφορετικά.

Υπάρχει κάποιο κείμενο, βιβλίο, παραμύθι, τραγούδι που θα ήθελες να εικονογραφήσεις και δεν το έχεις κάνει ακόμη;

Nαι, πολλά! Θα ήθελα να εικονογραφήσω παραμύθια όπως το "Χάνσελ και Γκρέτελ", την "Poucelina", τη "Μικρή γοργόνα", την "Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων" και πολλά άλλα.

Τι υλικά χρησιμοποιείς συνήθως;

Προς το παρόν χρησιμοποιώ νερομπογιές και ξυλομπογιές. Είμαι ζωγράφος, όμως, και ελπίζω να κάνω ένα βιβλίο με τα ζωγραφικά μου σχέδια σύντομα. 

Υπάρχει κάποια στιγμή της ημέρας που προτιμάς να εργάζεσαι; Ζωγραφίζεις πάντα στο σπίτι; 

Μου αρέσει να δουλεύω το πρωί, για το φως, αλλά και το απόγευμα, για την ατμόσφαιρα. Αλλά πρέπει να δουλεύω και το βραδάκι. Δουλεύω πάντα στο σπίτι, στο σαλόνι. 

Ετοιμάζεις κάτι αυτόν τον καιρό;

Τι σύμπτωση! Ετοιμάζω την εικονογράφηση ενός παιδικού βιβλίου για έναν ελληνικό εκδοτικό οίκο. 

Η εικονογράφηση είναι για σένα επάγγελμα ή χόμπι; Στη χώρα σου υπάρχει δυνατότητα βιοπορισμού από την εικονογράφηση; 

Η εικογράφηση είναι το επάγγελμά μου και μπορείς να ζήσεις απ' αυτήν στη Γαλλία, αλλά δεν είναι εύκολο. Ευτυχώς, ο σύζυγός μου έχει μια "κανονική" δουλειά, χαχα!

Από ποιους εικονογράφους (κλασικούς ή σύγχρονους) έχεις εμπνευστεί;

Υπάρχουν πολλοί εικονογράφοι που αγαπώ. Η Isabelle Arsenault, η Beatrice Alemagna, o Pierre Mornet, o Anthony Brown, η Lisbeth Zwerger, o Kay Nielsen, o Ivan Bilibin, η Momo Takano, η Satoe Tone, η Ayano Imai, o Shaun Tan, o Jon Klassen και πολλοί άλλοι.

Είναι η πρώτη μέρα της Άνοιξης και η Μιγιούκι ανυπομονεί να δει τον κήπο της ανθισμένο. Αλλά ένα μικρό λουλούδι δεν ανθίζει. Είναι πολύ στεναχωρημένη και αποφασίζει να ψάξει το πιο λαγαρό νερό για να ποτίσει το λουλούδι, παρά τη συμβουλή του παππού της που της ζητά να περιμένει. Περνά τον καιρό της τρέχοντας από δω κι από κει, κι έτσι χάνει την πρώτη μέρα της Άνοιξης. Ένα ποιητικό και φιλοσοφικό παραμύθι για την τέχνη της υπομονής. 

Τι σχέση έχει ένας εικονογράφος με την παιδικότητα; Πόσο καθορίζουν τη δουλειά του οι παιδικές του αναμνήσεις;  

Η σχέση μου με τα παιδικά μου χρόνια είναι βασική στη δουλειά μου. Νομίζω ότι τα παιδικά μας χρόνια καθορίζουν τα πάντα: ποιοι είμαστε, τι έχουμε να πούμε. Και οι αναμνήσεις μας είναι εικόνες από τη στιγμή που εμείς τις δημιουργούμε. Δεν αποτελούν αντίγραφο αυτού που πραγματικά συνέβη, αλλά μια εκδοχή αυτού που εμείς θέλουμε να κρατήσουμε στο μυαλό μας. Προσπαθώ να μιλώ για τα παιδικά χρόνια του οποιουδήποτε. Όλοι μας υπήρξαμε παιδιά. Θα ήθελα να επικοινωνήσω με τα παιδιά και, ταυτόχρονα, να ξυπνήσω το παιδί που κρύβει ο καθένας μας μέσα του. 

Στα έργα σου ο θεατής μπορεί να διακρίνει κάποια χαρακτηριστικά της ιαπωνικής τέχνης: τα απαλά χρώματα που θυμίζουν τη ροή του νερού, τα πολύχρωμα κιμονό, την τέχνη του οριγκάμι. Σε ποιο βαθμό σε έχει επηρεάσει η ιαπωνική τέχνη; 

Και πάλι πρόκειται για σύμπτωση! Όταν ο εκδοτικός οίκος μού πρότεινε να εικονογραφήσω το "Περίμενε, Μιγιούκι" ήταν η εποχή που είχα αρχίσει να ενδιαφέρομαι και να ασχολούμαι με την ιαπωνική τέχνη, τα μοτίβα της, τα σχέδια. Ήρθε σαν δώρο! Ήθελα πραγματικά να προτείνω τη δική μου ματιά στη Μιγιούκι, αλλά χωρίς να "αμφισβητήσω" το κείμενο. Έτσι αποφάσισα να κάνω τη Μιγιούκι ένα μικροσκοπικό κορίτσι σε έναν πελώριο κόσμο. Είναι ένα τρικ που κινητοποιεί τη φαντασία του αναγνώστη. Κατά τα άλλα, είναι μια ιστορία για την υπομονή. Η Μιγιούκι είναι διαρκώς βιαστική και ήθελα οι εικόνες μου να εξισορροπήσουν με έναν τρόπο τη βιασύνη της. Τέλος, όπως ακριβώς συμβαίνει στη ιαπωνική και κινεζική τέχνη, προβληματίστηκα ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το φόντο και τις φόρμες. Το λευκό κομμάτι στο χαρτί είναι το σημαντικότερο ακριβώς επειδή καθορίζει τα σχήματα και το σχέδιο. Είναι πολύ σημαντική σε μια εικόνα η ισορροπία ανάμεσα στο λευκό και το χρώμα, το φόντο και το σχέδιο. 

Τι σε εμπνέει στη ρουτίνα σου; Πώς θα όριζες την ευτυχία; 

Όλα είναι εμπνευστικά και χαρούμενα στη ρουτίνα μας: τα λουλούδια, τα ζώα, ο ουρανός, τα σύννεφα, το φως, η βροχή. Το θέμα είναι πώς τα αντικρίζουμε!   Πώς ορίζω την ευτυχία... Ελικρινά, δεν έχω ιδέα... 

*** 

Για οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με την Σενγκ Σουν ρίξτε μια ματιά εδώ.