Τι να πρωτοπεί κανείς για τον Junichi Nakahara. Πραγματικά ξεχωριστή μορφή στο καλλιτεχνικό πάνθεον της Ιαπωνίας, ίσως ήταν εκείνος που πρώτος εισήγαγε στη χώρα του την ευρωπαϊκή αισθητική, μια εντελώς διαφορετική, καθαρά δυτική αντίληψη για την ομορφιά και τη γυναίκα.
Η Ιαπωνία στην αυγή του 20ού αιώνα αποφασίζει να βγει από το καβούκι της. Απρόθυμη να γίνει βορά στα επεκτατικά σχέδια εις βάρος του αναπτυσσόμενου κόσμου, υιοθετεί μια σειρά από αλλαγές που θα τη βοηθήσουν να επιβληθεί στην παλαίστρα του ανταγωνισμού, ενώ οι παλιές φεουδαρχικές δομές της αντικαθίστανται από έναν καλπάζοντα βιομηχανικό καπιταλισμό.
Λίγο πριν από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, τίποτα δεν θα θυμίζει πια το παλιό λιμάνι του Έντο. Ένα νέο Τόκιο γεννιέται και μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1920 η Ιαπωνία θα είναι πια μια άλλη χώρα. Ο Junichi Nakahara γεννήθηκε το 1913, την εποχή που τα κόκκινα σπίτια, οι σογκούν και οι πολεμιστές σαμουράι ήταν πια παρελθόν.
Από πολύ νεαρή ηλικία ο Nakahara εργαζόταν ως εικονογράφος, γραφίστας, σχεδιαστής μόδας, κούκλας και άλλων παιχνιδιών. Οι κούκλες που σχεδίαζε για τα διάφορα γιαπωνέζικα περιοδικά μόδας ελάχιστα διέφεραν από τις ευρωπαϊκές.
Ήδη από το 1908, είχε κυκλοφορήσει στην Ιαπωνία το περιοδικό Shojo no Tomo (少女の友=Φιλενάδα), που ήταν και το μακροβιότερο περιοδικό για τη γυναίκα. Κυκλοφορούσε για 47 ολόκληρα χρόνια και έκλεισε το 1955. Ο Nakahara σχεδίασε πάμπολλα εξώφυλλά του και εκεί άρχισε να δοκιμάζει τις πρώτες αλλαγές στα γυναικεία πορτρέτα, για να καταλήξει σ' αυτές τις γνωστές θλιμμένες φιγούρες.
Τα σχιστά μάτια έγιναν μεγάλα, ολοστρόγγυλα, ενίοτε γαλανά, υγρά και βουρκωμένα, ενώ τα ίσια μαύρα μαλλιά αντικαταστάθηκαν από ολόξανθες περιποιημένες μπούκλες και χτενίσματα που έβλεπαν οι θεατές στον κινηματογράφο του Χόλιγουντ.
Οι κοπέλες των περιοδικών της δεκαετίας του 1950 θύμιζαν μορφές όπως η Μαρία Κάλας, η Όντρεϊ Χέπμπορν και άλλες σταρ της εποχής. Τα χείλη τους γίνονταν όλο και πιο σαρκώδη, το βλέμμα όλο και πιο προκλητικό, το βάψιμο και τα κοσμήματα όλο και πιο μοντέρνα.
Καμιά τους δεν θύμιζε τις ανέκφραστες γκέισες του Ουκίγιο-ε. Στο Κλειδί του Τανιζάκι (γραμμένο του 1956) περιγράφεται πολύ όμορφα αυτή η αλλαγή στην γιαπωνέζικη μόδα, τον καιρό που ταγέρ και φούστες πήραν τη θέση των παλιών μεταξωτών κιμονό, και οι γυναίκες προτιμούσαν πια κλειστά παπούτσια και όχι σαγιονάρες και παραδοσιακά ξυλοπάπουτσα.
Όλες τις νέες τάσεις μπορούσε να τις δει κανείς στο περιοδικό Himawari (ひまわり=Ηλίανθος), τα εξώφυλλα του οποίου φιλοτεχνούσε και πάλι ο Nakahara.
Τα σχιστά μάτια έγιναν μεγάλα, ολοστρόγγυλα, ενίοτε γαλανά, υγρά και βουρκωμένα, ενώ τα ίσια μαύρα μαλλιά αντικαταστάθηκαν από ολόξανθες περιποιημένες μπούκλες και χτενίσματα που έβλεπαν οι θεατές στον κινηματογράφο του Χόλιγουντ.
Οι κοπέλες των περιοδικών της δεκαετίας του 1950 θύμιζαν μορφές όπως η Μαρία Κάλας, η Όντρεϊ Χέπμπορν και άλλες σταρ της εποχής. Τα χείλη τους γίνονταν όλο και πιο σαρκώδη, το βλέμμα όλο και πιο προκλητικό, το βάψιμο και τα κοσμήματα όλο και πιο μοντέρνα.
Καμιά τους δεν θύμιζε τις ανέκφραστες γκέισες του Ουκίγιο-ε. Στο Κλειδί του Τανιζάκι (γραμμένο του 1956) περιγράφεται πολύ όμορφα αυτή η αλλαγή στην γιαπωνέζικη μόδα, τον καιρό που ταγέρ και φούστες πήραν τη θέση των παλιών μεταξωτών κιμονό, και οι γυναίκες προτιμούσαν πια κλειστά παπούτσια και όχι σαγιονάρες και παραδοσιακά ξυλοπάπουτσα.
Όλες τις νέες τάσεις μπορούσε να τις δει κανείς στο περιοδικό Himawari (ひまわり=Ηλίανθος), τα εξώφυλλα του οποίου φιλοτεχνούσε και πάλι ο Nakahara.
Το περιοδικό κυκλοφόρησε μόνο για πέντε χρόνια, από το 1947 έως το 1952, αλλά για την εποχή του υπήρξε εμβληματικό. Σήμερα, χάρη στις πολύτιμες πληροφορίες που βρίσκει κανείς στο διαδίκτυο, έχουμε την δυνατότητα να ξεφυλλίσουμε αρκετά από τα τεύχη του:
Στο επόμενο μέρος του αφιερώματος στην Ιαπωνία θα δούμε πόσο ξεχωριστός υπήρξε ο Nakahara στην εικονογράφηση των κλασικών παραμυθιών, θα γνωρίσουμε τις παραμυθοκόρες του, και θα νοσταλγήσουμε την εποχή της πιο γνωστής ξανθιάς Γιαπωνέζας των μάνγκα, της Κάντυ Κάντυ.
***
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου