Δεν ξέρω αν το θυμάστε, αλλά πριν από τριάντα χρόνια περίπου παιζόταν στην τηλεόραση μια εκπληκτική σειρά, που καθήλωνε αρκετούς από μας στους καναπέδες κάθε Παρασκευή απόγευμα. Ήταν το "Μυστήριο της Παρασκευής". Δύο νέα παιδιά, ένα αγόρι και μια κοπέλα που θύμιζε την Τζίνα Ντέιβις στα νιάτα της είχαν κληρονομήσει ένα μαγαζάκι, κάτι σαν παλιά αντικερί, γεμάτο μαγικά παιχνίδια. Ο παλιός ιδιοκτήτης του καταστήματος είχε κάνει συμφωνία με τον διάβολο και πουλούσε καταραμένα αντικείμενα με αντάλλαγμα την αθανασία. Δεν ξέρω τι έγινε, αλλά ο κύριος έσπασε τη συμφωνία και αποδήμησε εις Κύριον. Τέλος πάντων, σε κάθε επεισόδιο οι δυο νέοι προσπαθούν να φέρουν στην αντικερί τους ένα αντικείμενο, πίσω από το οποίο κρύβονται σκοτεινές ιστορίες.
Ο εορτασμός του Χαλοουίν μού έφερε στο μυαλό αυτό το παλιό ατμοσφαιρικό σίριαλ, τη μουσική των τίτλων του, την καταιγίδα που επανερχόταν ως υπόκρουση, το σκοτεινό σκηνικό. Κι αναρωτιόμουν με τι εικόνες θα μπορούσαμε να φιλοτεχνήσουμε ένα τέτοιου είδους βιβλίο, που δεν θα είναι καθόλου παιδικό, αν και εικονογραφημένο. Ποιοι καλλιτέχνες αποδίδουν με τα έργα τους αυτή την απόλυτα σουρεαλιστική και μαγική ατμόσφαιρα, που άλλοτε είναι ανησυχητικά ελκυστική και άλλοτε απωθητικά τρομακτική; Ποιοι είναι εκείνοι που συνδυάζουν καλύτερα τη γοητεία με τον τρόμο;
Κάπως έτσι, μακριά από τις χαριτωμένες αδειανές κολοκύθες, θυμήθηκα τις γυναίκες του Ray Caesar. Αυτά τα κορίτσια που στέκονται ασάλευτα μπροστά σε μυστήρια αντικείμενα: ρολόγια, καθρέφτες, γραφομηχανές, υδρογείους, παλιά μουσικά όργανα.
Ο Caesar είναι μια μοναδική περίπτωση καλλιτέχνη. Τα έργα του αποτελούν τρομακτικά κομψοτεχνήματα, τοποθετημένα σε βικτωριανά σκηνικά. Θηλυκά πλάσματα, εκτυφλωτικά λαμπερά, στην πραγματικότητα χωρίς φύλο και ηλικία, φωτίζουν ένα μάλλον σκοτεινό φόντο, στο οποίο απλώνουν με διάφορους τρόπους τα πλοκάμια τους.
Mε τη ζωγραφική του καταργεί το σύνορο ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα, στο θελκτικό και το νοσηρό, το συνειδητό και το ασυνείδητο, το οικείο και το ανοίκειο. Ακροβατεί με εντυπωσιακή ισορροπία σ' αυτή τη λεπτή κλωστή, γιατί μόνο εκεί και μόνο έτσι μπορεί να θεραπευτεί η ψυχή από την τέχνη.
Τραυματισμένη ψυχή και ο ίδιος, έχασε την μητέρα και την αδερφή του από καρκίνο σε πολύ νεαρή ηλικία, και αργότερα δίδαξε την τέχνη του σε πτέρυγες νοσοκομείων για παιδιά με ανίατες ή σχεδόν ανίατες ασθένειες. Ακόμη και σήμερα που δεν εργάζεται σε τέτοιους χώρους, σκέφτεται την τέχνη ως έναν τρόπο θεραπείας που απαλλάσσει τον άνθρωπο από στερεότυπα και τον μεταφέρει σε εκείνο τον χώρο όπου οι διαστάσεις του κόσμου αλλάζουν και ο άνθρωπος ξεφορτώνεται το βάρος, το φύλο, την ταυτότητα. Υπνοβάτης της νύχτας, ακροβάτης της μέρας, ζωγραφίζει πλάσματα αθώα και απόλυτα σαρκοβόρα.
Τώρα που το καλοκαίρι τελειώνει και η φύση θα πάψει να καρποφορεί, λαοί όλου του κόσμου προσπαθούν γιορτάζοντας να συμφιλιωθούν με τον θάνατο, να καλωσορίσουν τη μαγεία, να ξορκίσουν τον φόβο για το ανεξήγητο, να διασκεδάσουν το σκοτάδι του χειμώνα που έρχεται.
Αν υπάρχει κάτι που μπορεί, σε κάθε εποχή και ώρα να διασκεδάσει το σκοτάδι μέσα μας, αυτό είναι σίγουρα η τέχνη.
***
Δύο όμορφα αφιερώματα στον Ray Caesar εδώ και εδώ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου