Ενόψει των γιορτών, και επειδή πάντοτε μου αρέσει να ψαχουλεύω σε φιλικά και συγγενικά σπίτια πράγματα που κανένας άλλος δεν προσέχει, άρχισα να μελετώ παλιούς τσελεμεντέδες. Ήτοι, βιβλία μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής. Δυο ευχάριστοι τρόποι να ερευνήσει κανείς την αστικοποίηση της ελληνικής κοινωνίας είναι αφενός μεν να παρακολουθήσει ελληνικές ταινίες στις οποίες πρωταγωνίστησε η εθνική μας σταρ, αφετέρου δε να ρίξει μια ματιά στους θησαυρούς των παλιών τσελεμεντέδων.
Στο κυνήγι των χαμένων θησαυρών, το πρώτo διαμαντάκι ήταν το κάτωθι:
Στο σπίτι της αγαπητής μου φίλης, υπήρχε η πρώτη έκδοση του βιβλίου μαγειρικής της Χρύσας Παραδείση, ένας οδηγός για μοντέρνες νοικοκυρές και σύγχρονες γυναίκες. Δώρο γάμου προς τη σύζυγο, με την ευχή "να γίνεται κάθε μέρα και καλλίτερη".
Ποια ήταν τα χαρακτηριστικά που καθιστούσαν τη νεαρή γυναίκα καλή σύντροφο για τον σύζυγό της, άξια νύφη για την πεθερούλα της και σεπτή μητέρα για τα τέκνα της; Οι τσελεμεντέδες σε όλα έδιναν απαντήσεις.
Η πρώτη έκδοση του Τσελεμεντέ απέσπασε διθυραμβικές κριτικές. Ο Γρηγόριος Ξενόπουλος είχε γράψει πως "κανένα άλλον βιβλίον δεν εχάρισεν εις την ελληνικήν οικογένειαν τόσην ευτυχίαν", ενώ ο Σπύρος Μελάς χαρακτήρισε τον Νίκο Τσελεμεντέ "τάλαντον θεωρητικόν το οποίον ο Ύψιστος απέστειλε για να πειθαρχήση την ελληνικήν κουζίνα, να σώση τον ελληνικόν στόμαχον και μετ' αυτού το έθνος". Η Εστία τούς ξεπέρασε όλους, υποστηρίζοντας πως "του αξίζει διά κοινού εράνου όλων των καλοφαγάδων μια μικρή προτομή και το βραβείον Νόμπελ γραμμάτων και τεχνών".
Ξεκινούσε λοιπόν ο Τσελεμεντές με έναν "Δεκάλογο προς τας κυρίας", γραμμένο από την εστεμμένη λογία Carmen Sylva. Ξένη, βεβαίως βεβαίως. Πού να βρεθούν λογίες, και μάλιστα εστεμμένες, στην Ελλάδα;
Ιδού οι δέκα εντολές:
1. Μην αρχίσης ποτέ λογομαχίαν, και αν ακόμη έλθη χωρίς να την περιμένης. Να τηρής σιωπήν και να είσαι βεβαία ότι η συστολή σου θα σου δώση την νίκην.
2. Μη λησπονής ότι είσαι σύζυγος ενός ανθρώπου, και όχι ενός Θεού. Επομένως, μην παραξενεύεσαι διά τας αδυναμίας του.
3. Μη ζητής από τον συζυγόν σου χρηματικά ποσά ανώτερα των δυνάμεών του.
4. Εάν βλέπης ότι ο σύζυγός σου δεν έχει καρδιά, μη λησμονής ότι έχει στομάχι. Να τον περιποιήσαι και να είσαι βεβαία ότι θα κατακτήσης και την καρδιά του.
5. Να προσπαθής, σε δεδομένη ευκαιρία, να επιβάλλεται η γνώμη του συζύγου σου. Αυτό και εκείνον εξυψώνει και εσένα δεν σε ζημιώνει.
6. Να παρακολουθής εις τας εφημερίδας κάθε τι το ενδιαφέρον και όχι μόνον τα μυθιστορήματα και τα σκάνδαλα. Αυτό και τον σύζυγόν σου θα ευχαριστή και επιπλέον θα είσαι ενήμερος, ώστε να ημπορής να τον βοηθήσης εις μίαν απορίαν του.
7. Πρόσεξε ώστε να μην πληγώσης ποτέ τον σύζυγόν σου, ούτε με λόγους, ακόμη και εις την πλέον ζωηράν φιλονεικίαν.
8. Από καιρού εις καιρόν, λέγε εις τον σύζυγόν σου ότι είναι πρότυπον συζύγου. Είναι ένα φιλοφρόνημα που θα τον ευχαριστήση. Να ομολογείς δε ότι έχεις και εσύ τα ελαττώματά σου.
9. Εάν ο σύζυγός σου είναι έξυπνος, να είσαι η σύντροφός του. Εάν υστερή πνευματικώς, να είσαι η φίλη του και η σύμβουλός του.
10. Προ παντός να σέβεσαι την μητέρα του συζύγου σου. Μη λησμονής ότι την ηγάπησε προτού αγαπήση εσένα[1].
Αν υποθέσουμε ότι στις μέρες μας ο γάμος περνά κρίση, ο τσελεμεντές λύνει όλες τις απορίες της σύγχρονης γυναίκας για τα αίτια του φαινομένου. Διότι η σύγχρονη σύζυγος επιστρέφει από την εργασία της κουρασμένη και κατηφής, δεν χαρίζει στον σύζυγό της τα απαιτούμενα φιλοφρονήματα, δεν τον κάνει να αισθάνεται πρότυπον συζύγου. Πολλάκις δεν αποδέχεται τα δικά της ελαττώματα παρά επισημαίνει τα δικά του, συχνά δε παραξενεύεται για τις αδυναμίες του και επιθυμεί να επιβάλλεται η δική της γνώμη.
Πέρα από την καλή διάθεση και την ταπεινοσύνη, οφείλουμε να επισημάνουμε πως η εστεμμένη λογία επαινεί με τον τρόπο της την πονηρία και την κατεργαριά. Συμβουλεύει τη νεόνυμφη, ως "πονηρό θηλυκό και κατεργάρα γυναίκα", να τηρεί σιωπή σε κάθε φιλονικία και να αφήνει να επιβάλλεται η γνώμη του συζύγου. Διότι μόνο έτσι θα επιτύχει αυτό που η γυναίκα πάντοτε επιθυμούσε και πάντοτε επιθυμεί: την νίκην.
Αχ...
***
[1] Νικολάου Τσελεμεντέ, Οδηγός μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής, Εκδόσεις Φυτράκη, Αθήναι 1962.
Τη γενική επιμέλεια της εικονογράφησης του βιβλίου (απ' όπου και οι εικόνες της ανάρτησης) είχε ο ζωγράφος Τάσος Χατζής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου