Υπερασπίζοντας την ελευθερία

Τουλάχιστον θα προσπαθήσουμε να μείνουμε πιστοί στην Ουγγαρία, όπως υπήρξαμε στην Ισπανία. Μέσα στη σημερινή μοναξιά της Ευρώπης, δεν έχουμε παρά μόνο έναν τρόπο για να το κάνουμε -δηλαδή, να μην προδώσουμε ποτέ, είτε στο εσωτερικό είτε στο εξωτερικό, εκείνο για το οποίο πέθαναν οι Ούγγροι μαχητές και να μη δικαιώσουμε ποτέ, έστω κι έμμεσα, είτε στο εσωτερικό είτε στο εξωτερικό, εκείνο που τους σκότωσε. 

Η ακούραστη εμμονή στην ελευθερία και την αλήθεια, η κοινότητα του εργάτη και του διανοούμενου (οι οποίοι εξακολουθούν να αντιμάχονται ηλίθια ο ένας τον άλλο, σύμφωνα με τους σκοπούς της τυραννίας που θέλει να τους κρατάει διαιρεμένους) και, τέλος, η πολιτική δημοκρατία σαν αναγκαία κι αναπόσπαστη (αν κι οπωσδήποτε όχι αρκετή) προϋπόθεση της οικονομικής δημοκρατίας -να τι υπεράσπιζε η Βουδαπέστη. Και κάνοντάς το αυτό, η μεγάλη εξεγερμένη πόλη θύμισε στη Δυτική Ευρώπη την ξεχασμένη αλήθεια και το μεγαλείο της. Ξέφυγε από κείνο το παράξενο αίσθημα κατωτερότητας που εξουθενώνει τους περισσότερους απ' τους διανοουμένους μας, αλλά που εγώ, στα σίγουρα, αρνιέμαι να αιστανθώ.[1]

[Από λόγο του Αλμπέρ Καμύ, 18 Μάρτη 1957]

***

[1] Αλμπέρ Καμύ, Ούτε δήμιοι ούτε θύματα, Ελεύθερος Τύπος, Αθήνα 1979.
[2] Η φωτογραφία είναι του Δανού φωτογράφου Vagn Hansen, που κάλυψε τα γεγονότα της Βουδαπέστης τον Οκτώβριο του 1956.