Κυριακή 23 Νοεμβρίου 2014

Άνδρα μοι έννεπε, Μούσα...



Στις σπάνιες εκείνες περιπτώσεις που ο δημιουργός βρίσκει τη μούσα του, η τέχνη μετουσιώνεται σε κάτι άλλο. Η αφήγηση αλλάζει ρότα, όπως ακριβώς αλλάζει ρότα και ο Όμηρος στην αφήγηση του νόστου του Οδυσσέα. Καθοδηγείται από τη δική του Μούσα, που δεν του επιτρέπει να ξεκινήσει τη διήγηση των γεγονότων από την αρχή, αλλά από τη μέση. Εκείνη βαστά το νήμα της, τον κατευθύνει, βρίσκει την έξοδο στα δικά του αδιέξοδα με τον μίτο της κι εκείνος με τη δική της πρώτη ύλη πλέκει το θαύμα... 

Εννιά μούσες της αρχαιότητας. Λυρικές, επικές, τραγικές, ορχούμενες. Εννιά μούσες, η καθεμιά από τις οποίες υπηρετούσε ή εκπροσωπούσε μια άλλη τέχνη. Εννιά, μαγικός αριθμός, τριπλάσιο του τρία. Εννιά μούσες που ενέπνευσαν εννιά διαφορετικούς δημιουργούς και υπηρέτησαν όλες τους την ίδια τέχνη. Tην τέχνη του κινηματογράφου, την έβδομη τέχνη. Επτά, μαγικός αριθμός κι αυτός.



Στις αρχές της δεκαετίας του '80, ο Φρανσουά Τρυφώ βρίσκει τη μούσα του στο πρόσωπο της Φανί Αρντάν. Την σκηνοθετεί στη "Γυναίκα της διπλανής πόρτας". Χάρη στην ερμηνεία της στο πλευρό του Ζεράρ Ντεπαρτιέ, αλλά και τις οδηγίες του σκηνοθέτη της, η Φανί Αρντάν κέρδισε το 1982 την πρώτη της υποψηφιότητα για το βραβείο Σεζάρ. Λίγο αργότερα με τον Φρανσουά Τρυφώ ξεκινούν τη σκηνοθεσία μιας κοινής ζωής. Ο Τρυφώ πεθαίνει το 1984.
 

Ο Πιέρ Παολο Παζολίνι επιλέγει τη Μαρία Κάλλας, ως τη μοναδική γυναίκα που θα μπορούσε ποτέ να ενσαρκώσει τη δική του Μήδεια. Η ταινία του Ιταλού σκηνοθέτη απέτυχε εμπορικά, αλλά η Κάλλας υπήρξε υποδειγματική ως Μήδεια. Ο Παζολίνι σε συνέντευξή του ομολόγησε ότι έγραψε το ρόλο πάνω στην Κάλλας, τακτική που δε συνήθιζε να ακολουθεί στις ταινίες του.


Ο Φεντερίκο Φελίνι γνωρίζει την Άννα Μανιάνι στα γυρίσματα της ταινίας "Ρώμη, ανοχύρωτη πόλη" του Ρομπέρτο Ροσελίνι. Νεαρός τότε, ο Φελίνι είχε γράψει τη σενάριο της ταινίας. Χρόνια αργότερα η Μανιάνι θα αποτελέσει την πρωταγωνίστρια της σπουδαίας ταινίας του, "Ρόμα". Ήταν η τελευταία της ερμηνεία.
      

 

Η Μόνικα Βίτι έπαιξε τον πρωταγωνιστικό ρόλο   σε πολλές από τις ταινίες του Μικελάντζελο Αντονιόνι. Σύντροφός του στον κινηματογράφο αλλά και στη ζωή, στον ενέπνευσε στην "Έκλειψη", τη "Νύχτα", την "Κόκκινη Έρημο", το "Μυστήριο του Όμπρεβαλντ", την "Περιπέτεια". Η Βίτι αρρώστησε νέα και αποσύρθηκε από την μεγάλη οθόνη. Καμιά δεν την αντικατέστησε. 

Η Νορβηγίδα ηθοποιός Λιβ Ούλμαν, ενσάρκωσε το τραγικό πρόσωπο σε πολλές ταινίες του Ίγκμαρ Μπέργκμαν. Η κοινή τους πορεία ξεκίνησε με την "Περσόνα", το 1966, και απογειώθηκε με την "Φθινοπωρινή Σονάτα" στα τέλη της δεκαετίας του '70. 'Εληξε με την άρνηση της Ούλμαν να παίξει στο "Φάνυ και Αλέξανδρος".


Ο Τζον Κασσαβέτης σκηνοθέτησε πολλές φορές την αγαπημένη του ηθοποιό και σύζυγό του,  Τζίνα Ρόουλαντς. Στο κινηματογραφικό τους πάθος δεν υπήρξε ποτέ ισορροπία...

Ο 'Αλφρεντ Χίτσκοκ εμπνεύστηκε από το αλαβάστρινο πρόσωπο της Γκρέις Κέλι και είδε σ' εκείνη τη δική του "Σιωπηλή μάρτυρα". Ο Βρετανός σκηνοθέτης ήθελε την πριγκίπισσα του Μονακό πρωταγωνίστρια στο πλευρό του Κάρι Γκραντ και στην ταινία του "Τα πουλιά", τελικά όμως η διανομή υπήρξε διαφορετική από αυτή που ο Χίτσκοκ οραματίστηκε.

H Ούμα Θέρμαν συνεργάστηκε με τον Κουεντίν Ταραντίνο στο εμβληματικό "Pulp Fiction". Καμία δε θα μπορούσε να ενσαρκώσει καλύτερα το ρόλο της Μία. Ο Ταραντίνο εμπιστεύτηκε την Θέρμαν και στο Kill Bill και πολλές φορές έχει παραδεχτεί σε συνεντεύξεις του πως στο πρόσωπό της βρήκε τη μούσα του.
 

 






















Ζαν Λυκ Γκοντάρ. Ο μεγάλος σκηνοθέτης της νουβέλ βαγκ δεν χόρταινε να κοιτάζει μέσα από το φακό της μηχανής την αγαπημένη του Άννα Καρίνα. Είναι φορές που στα γκρο πλαν, δίνεται στον θεατή η αίσθηση πως η Καρίνα κοιτά με αινιγματική λατρεία τον σκηνοθέτη της. Στο "Ζούσε τη ζωή της", αλλά και στον "Τρελό Πιερό", ο Γκοντάρ εμπιστεύτηκε στην ηθοποιό του αυτούς που έμελλε να γίνουν οι κορυφαίοι ρόλοι της. Αυτούς που εφάρμοσαν απόλυτα στην προσωπικότητά της γιατί παρουσίασαν μια γυναίκα, όπως ήταν εκείνη: Απόλυτα ελεύθερη.

Αναρωτιέται κανείς τι είναι αυτό που ξεχώρισε ο κάθε σκηνοθέτης σε καθένα από τα εννιά πρόσωπα, τι ήταν εκείνο που τον ενέπνευσε και τον έκανε να δημιουργήσει. Τι κίνηση κάνουν τα χέρια του γύρω από το πρόσωπο της μούσας του; Και εκείνο που είδε, πράγματι υπήρχε ή αποτελούσε εύρημά του, μια ανακάλυψή του, κάτι που αναδύθηκε, ανέβλυσε και υπήρξε μόνο για κείνον; 

Κόρες όλες της Μνημοσύνης. Καμιά δε θα σβήσει απ' τη μνήμη του κοινού της.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου