Αντίο, Quino

Όταν ξεκίνησα τη δευτέρα δημοτικού, λίγο πάνω από έξι χρονών, άρχισα αγγλικά στα φροντιστήρια Ζέππου. Ήμουν πολύ μικρή και η μαμά μου ήθελε να γραφτώ σε κάποια τάξη που θα μαθαίναμε τραγουδάκια και θα διασκεδάζαμε, αλλά δεν υπήρχε τέτοιο τμήμα και πήγα κανονικά στην πρώτη προκαταρκτική, πράγμα που δεν μου άρεσε καθόλου. Δεν με ενοχλούσε τόσο ο ίδιος ο κύριος Ζέππος, όσο το γεγονός ότι δύο φορές την εβδομάδα θα έπρεπε νωρίς το απόγευμα να σταματήσω το παιχνίδι, να αφήσω το παιδικό μας δωμάτιο, να βάλω παπούτσια, να ξαναφορτωθώ την άσχημη τσάντα μου και να πάω σε ένα μέρος γεμάτο αγνώστους, που δεν με αγαπούν και μου λένε να διαβάζω. Ήταν η πρώτη εξωσχολική μου υποχρέωση. 

Η μαμά μου μου αγόρασε τα βιβλία των αγγλικών και ένα μικρό τετράδιο για τις ασκήσεις μου. Ήταν ροζ με μπλε και στην άκρη του είχε ένα κοντό κοριτσάκι με φουντωτό μαλλί σαν το δικό μου και φιόγκο, που έλεγε από μέσα του "Συγχαρητήρια στους αισιόδοξους". Δεν ξέρω αν με επηρέασε αλλά, παρότι μικρή, κατάλαβα την ειρωνεία της και πήγα κι εγώ απαισιόδοξη στα αγγλικά. Ο κύριος Ζέππος όταν είδε το τετράδιο, μου χαμογέλασε συνωμοτικά. Ποιος ξέρει, μπορεί να ήταν κι αυτός απαισιόδοξος. Τελικά η επιχείρησή του έκλεισε, ίσως από την απαισιοδοξία του. 

Αλλά δεν είναι αυτό το θέμα. Το θέμα είναι το κοριτσάκι του τετραδίου που ερχόταν μαζί μου στα αγγλικά. Κάθε φορά που το έβγαζα από την τσάντα μου, έβλεπα τη στραβωμένη του φάτσα, τη συνδύαζα και με τον κύριο Ζέππο που ένιωθα πως είναι κι αυτός εκεί με το ζόρι και κάπως έτσι, με τη σκέψη πως όλοι ζοριζόμαστε, πέρασε η χρονιά παρήγορα. 

Αργότερα, όλο και κάπου συναντούσα τη μικρή του τετραδίου. Σε κόμικς, σε σχολικά βιβλία και παιδικά περιοδικά ποικίλης ύλης. Ήταν η Μαφάλντα. Έπρεπε, όμως, να φτάσω σχεδόν στην εφηβεία για να διαβάσω όλη την περιπέτεια της παιδικής της ζωής. Φοιτήτρια πια, όταν δούλεψα σε βιβλιοπωλείο, ξανάπιασα ένα ένα όλα εκείνα τα τευχάκια με τις ιστορίες της.

Φαντάζομαι πως πολλά ξύπνια κοριτσάκια που αγάπησαν τους Beatles και λυπήθηκαν τη μαμά τους, που λάτρεψαν το διάβασμα και την ενημέρωση, που θέλησαν έστω και για λίγο να σώσουν τον κόσμο από την αδικία, που ονειρεύτηκαν μια καλύτερη κοινωνία, ή έστω σιχάθηκαν τη σούπα, αγάπησαν τη Μαφάλντα. 

Μου αρέσει πολύ να σκέφτομαι πως η Μαφάλντα υπήρξε το alter ego του δημιουργού της. Μου αρέσει να σκέφτομαι πως υπήρχε ένας άνθρωπος που μπορούσε να γίνει αιχμηρός, χωρίς ποτέ να ξεχνά πως οι μεγαλύτερες αρετές του ανθρώπου είναι η τρυφερότητα κι η καλοσύνη. Ο Quino χρησιμοποίησε ένα από τα ισχυρότερα όπλα που διαθέτουν οι άνθρωποι, το χιούμορ, με τρόπο μοναδικό. Σκαρφίστηκε μια μικρή αγωνίστρια που με παιδική αφέλεια θέτει ερωτήματα που αιφνιδιάζουν, και συχνά ξεμπροστιάζουν, τον ενήλικα αναγνώστη. 

Η Μαφάλντα γέμιζε την υδρόγειο σφαίρα με επιδέσμους για να την γιατρέψει, τα φύλαγε στο κρυφτό και δεν ξεμύτιζε μέχρι να γίνει ο κόσμος καλύτερος, έπαιρνε το ξεσκονόπανο για να καθαρίσει τις χώρες από τις κακές τους κυβερνήσεις, ρωτούσε τη μαμά της τι θα κάνει όταν αρχίσει να ζει.

Πριν λίγες μέρες ο Quino πέθανε. "Όλοι οι καλοί άνθρωποι στη χώρα και στον κόσμο θα τον θρηνήσουν", έγραψε ο εκδότης του. Τον φαντάζομαι με τα χέρια πλεγμένα πίσω από τη μέση να αποχωρεί χαμογελαστός. Ο Ricardo Siri, Αργεντινός σκιτσογράφος γνωστός και ως Liniers, ανέβασε στον προσωπικό του λογαριασμό στο ίνσταγκραμ μια φωτογραφία όπου η δική του ηρωίδα, μια βέβαιη απόγονος της Μαφάλντας, η Ενρικέτα, αποχαιρετά τη Μαφάλντα και την ευχαριστεί. Και το ομορφότερο είναι ότι την ευχαριστεί κάθε μέρα με τον μοναδικό τρόπο που έχουμε να ευχαριστήσουμε τους παππούδες και τις γιαγιάδες μας για ό,τι έργο μας άφησαν. Συνεχίζοντάς το. 

***