Blackjack για βιβλιοφάγους - ΙΙΙ

Ήταν κάποτε φοιτήτρια της Νομικής. Υπήρξε για χρόνια δισκοπώλισσα στη Νέα Σμύρνη. Την τελευταία εικοσαετία, και βάλε, μεταφράζει, γράφει κι αρθρογράφει. Τα αστυνομικά της μυθιστορήματα "Για μια χούφτα βινύλια", "Έχουνε όλοι κακούς σκοπούς" και "Η συχνότητα του θανάτου" κυκλοφορούν κι οπλοφορούν από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Απόψε, απαντά σε ένα ερωτηματολόγιο για βιβλιοφάγους, εμπνευσμένο από το βιβλίο του Ίταλο Καλβίνο "Αν μια νύχτα του χειμώνα ένας ταξιδιώτης...". 

21 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΦΑΝΑΤΙΚΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ 

Ας υποθέσουμε πως πρέπει να γεμίσετε μία βιβλιοθήκη που έχει 21 ράφια. Καθένα από τα ράφια αυτά αντιστοιχεί στις κατηγορίες που θα διαβάσετε παρακάτω. Σε κάθε ράφι πρέπει να τοποθετήσετε τουλάχιστον ένα βιβλίο.

Βιβλία που δεν είναι ανάγκη να διαβάσεις.

Όσα βιβλία θεωρούνται, και είναι, κλασικά, αλλά σε κάνουν να βαριέσαι αφόρητα. Όπως το Αναζητώντας τον Χαμένο Χρόνο του Προυστ (τόμοι 7). Ή τα ατελείωτα μεταμοντέρνα αμερικάνικα μυθιστορήματα των 1000 σελίδων, όπως η Καρδερίνα της Ντόνα Ταρτ.

Βιβλία που φτιάχτηκαν για άλλες χρήσεις και όχι για να διαβαστούν.

Τα βιβλία αυτοβοήθειας, τα βιβλία του Πάουλο Κοέλιο, τα ροζ μυθιστορήματα. Θα μιμηθώ τον ήρωα του Μονταλμπάν, τον Πέπε Καρβάλιο, και θα τα χρησιμοποιήσω σαν προσάναμμα για το τζάκι.

Βιβλία που ήδη διάβασες χωρίς να κάνεις τον κόπο να τα ανοίξεις γιατί ανήκουν στην κατηγορία των ήδη διαβασμένων πριν ακόμα γραφούν.

Με ελάχιστες εξαιρέσεις, όλα τα αστυνομικά μυθιστορήματα με τους κατά συρροή δολοφόνους, ανεξαρτήτως χώρας προέλευσης. Όσο επινοητικός κι αν είναι ο συγγραφέας τους, πόση αρρώστια και τελετουργικούς φόνους να αντέξει η έρμη η αναγνώστρια; Αφού στο τέλος θα νικήσει το καλό! Όχι άλλο κάρβουνο… αίμα, εννοούσα.

Βιβλία που αν μπορούσες να ζήσεις περισσότερες ζωές θα διάβαζες ευχαρίστως, αλλά δυστυχώς οι μέρες που σου απομένουν να ζήσεις είναι αυτές που είναι.

Τα βιβλία της Ελφρίντε Γιέλινεκ και του Μισέλ Φουκώ. Κι εν γένει, τα βιβλία των Γάλλων θεωρητικών του δομισμού και του μεταδομισμού. Τα άπαντα του Ζοζέ Σαραμάγκου.

Βιβλία που έχεις την πρόθεση να διαβάσεις, αλλά έχουν σειρά κάποια άλλα.

Τον Δον Κιχότε ντε λα Μάντσα. Πρέπει να του αφιερώσω ένα καλοκαίρι της ζωής μου. Το επόμενο, ίσως;

Βιβλία που είναι πολύ ακριβά και που μπορείς να περιμένεις να αγοράσεις μισοτιμής.

Αυτό το ράφι θα μείνει άδειο. Σχεδόν. Όταν θέλω να διαβάσω ένα βιβλίο, θα το αγοράσω ανεξαρτήτως τιμής και επιπτώσεων στην τσέπη και την καθημερινότητά μου. Ή θα το δανειστώ από κάποιον φίλο. Αλλά αφού πρέπει να βάλω ένα έστω βιβλίο στο ράφι, θα τοποθετήσω τον Δυτικό Κανόνα του Harold Bloom. Για να μπορώ να επανέρχομαι σ’ αυτό όποτε θέλω, αφού είναι βιβλίο αναφοράς. 

Βιβλία που επίσης μπορείς να περιμένεις να αγοράσεις όταν επανεκδοθούν στις οικονομικές σειρές. 

Όλα τα πολυαναμενόμενα αγγλοσαξονικά μπεστ-σέλερ που κέρδισαν το φετινό Μπούκερ ή ένα ανάλογο βραβείο. Αυτό βέβαια ενέχει τον κίνδυνο να μην το βρεις ποτέ, όπως συνέβη με τον Λευκό Τίγρη του Aravind Adiga (έκλεισε ο εκδοτικός οίκος). Ή να σου περάσει η κάψα, όπως μου συνέβη με τον Θεό των Μικρών Πραγμάτων, της Arundhati Roy. Θα το ρισκάρω. 

 Βιβλία που μπορείς να ζητήσεις από κάποιον να σου δανείσει.

Ta άπαντα του Stephen King. Αλλά συνήθως όσοι έχουν όλα τα βιβλία του King, δεν τα δανείζουν. 

Βιβλία που όλοι πια έχουν διαβάσει και άρα είναι σαν να τα έχεις διαβάσει κι εσύ.

Τα μυθιστορήματα του Thomas Pynchon. Ένα μόνο κατάφερα να τελειώσω, το Έμφυτο Ελάττωμα, δύο-τρία έχω αρχίσει και τα έχω παρατήσει, διότι είμαι ανυπόμονος άνθρωπος. Αλλά έχω ακούσει τόσο πολλά σχόλια για το συγγραφικό μεγαλείο του και σκηνές από τα πιο γνωστά βιβλία του, που ναι, είναι σαν να τα έχω διαβάσει. Αυτά μπορούν να μπουν και στο ράφι νούμερο 4. 

Βιβλία που εδώ και πολύ καιρό έχεις στο πρόγραμμα να διαβάσεις.

Τα Άπαντα της Margaret Atwood. Πάνω από τα μισά τα έχω διαβάσει ήδη, αλλά ως εμμονικός τύπος που είμαι, θέλω να τα διαβάσω ξανά. Όλα. Με τη σειρά κυκλοφορίας τους. Στα αγγλικά. Αλλά αυτό θα το κάνω. Σίγουρα.

Βιβλία που ψάχνεις χρόνια και δεν βρίσκεις.

Κάποια βιβλία που έχω μεταφράσει και δεν έχω αντίτυπο. Το Τέλος του Δρόμου, του Τζον Μπαρθ. Τα Χαμένα Παιδιά, της Claire Morrall. Ο Ουδέτερος Παρατηρητής, του Ronan Bennett. Και μερικές από τις Περιπέτειες του Διαρρήκτη, του Lawrence Block, που είχαν κυκλοφορήσει από εκδοτικό οίκο που χρεοκόπησε. Α ναι, και το συλλογικό Το Φάντασμα μιας Δεκαετίας, στο οποίο συμμετείχα με ένα κείμενο για τον φεμινισμό. Οι εκδόσεις Δελφίνι έκλεισαν, ο εξαιρετικός εκδότης πέθανε, τα βιβλία μάλλον σαπίζουν σε κάποια αποθήκη. Κρίμα.

Βιβλία που αφορούν κάτι με το οποίο ασχολείσαι αυτή την περίοδο.

Κατέβασα από ένα ψηλό ράφι, ξεσκόνισα καλά και ξαναδιαβάζω ό,τι έχει σχέση με τον Ίνγκμαρ Μπέργκμαν. Την αυτοβιογραφία του, αναλύσεις των ταινιών του, τις συνεντεύξεις του. Προετοιμάζομαι για τη μετάφραση του βιβλίου της κόρης του από τη Λιβ Ούλμαν, της Linn Ullmann. Λέγεται Unquiet, και θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Μεταίχμιο το 2020.

Βιβλία που θέλεις να αγοράσεις για να τα έχεις στη διάθεσή σου για κάθε περίπτωση.

Ποιητικές συλλογές των αγαπημένων μου ποιητριών και ποιητών: της Sylvia Plath. Της Ann Sexton. Της Άννα Αχμάτοβα. Της Maya Angelou. Και όλων των beat ποιητών. Του Frank O’Hara. Τα άπαντα του Leonard Cohen. Να περάσω και σε άλλο ράφι; Στο νούμερο 6, ας πούμε;

Βιβλία που θα μπορούσες να τα βάλεις κατά μέρος για να τα διαβάσεις ίσως το καλοκαίρι.

Τα ελληνικά σύγχρονα μυθιστορήματα που δεν κατάφερα να διαβάσω τον χειμώνα. Επειδή λόγω δουλειάς διαβάζω κυρίως αστυνομικά, δεν προλαβαίνω σχεδόν ποτέ να ασχοληθώ με όσα ελληνικά βιβλία λαχταράω να διαβάσω. Έτσι, το λιγότερο για ένα μήνα, το καλοκαίρι διαβάζω μόνο σύγχρονους Έλληνες και Ελληνίδες. Μυθιστορήματα, διηγήματα, ποίηση, ό,τι μου έχει προσελκύσει την προσοχή και μου έχουν συστήσει οι φίλοι που εμπιστεύομαι.

Βιβλία που σου λείπουν για να τα βάλεις δίπλα σε άλλα στη βιβλιοθήκη σου.

Ποιητικές συλλογές αγορασμένες από παλαιοβιβλιοπωλεία του Λονδίνου. Με δερματόδετα εξώφυλλα, κατά προτίμηση. Μα πέστε μου, δεν πρέπει να πάω πάλι στο Λονδίνο για να βρω Robert Burns, Carol Ann Duffy, Ezra Pound; 
Dylan Thomas, έστω;

Βιβλία που σου εμπνέουν μια ξαφνική φρενιασμένη και όχι εύκολα δικαιολογήσιμη περιέργεια.

Οι μουσικές αυτοβιογραφίες αγαπημένων μου ηρώων του rock’n’roll. Του Bruce Springsteen. Του Keith Richards. Της Kim Gordon. Της Viv Albertine. Όλα τα θεωρητικά βιβλία για την εξέλιξη της μουσικής και της pop κουλτούρας του 20^ού αιώνα. Οτιδήποτε αφορά τα νεανικά κοινωνικά και πολιτιστικά κινήματα. Η 514^η μη εγκεκριμένη βιογραφία του Bob Dylan. Εδώ βάζω τελεία.

Βιβλία που διάβασες πριν πολλά χρόνια και ήρθε πια ο καιρός να ξαναδιαβάσεις.

Τα Άπαντα των Charles Dickens και Jules Vern. Οι κλασικοί που διάβασα στην εφηβεία μου, σε κακές μεταφράσεις συνήθως, και δεν τους κατάλαβα ουσιαστικά. Όπως ο Andre Gide και ο Camus, ο Sartre και ο D.H. Lawrence. Και τα Άπαντα της Virginia Woolf στα αγγλικά, για την απόλαυση της γλώσσας. 

Βιβλία που πάντα έλεγες ότι έχεις διαβάσει και ήρθε πια ο καιρός να διαβάσεις αληθινά.

Άδειο ράφι. Πολλά απ’ αυτά που θεωρούνται εκ των ων ουκ άνευ — αλλά ποτέ δεν προσποιήθηκα ότι έχω διαβάσει τον Οδυσσέα του James Joyce, τον Φάουστ του Γκαίτε, τον Προυστ που προανέφερα.

Καινούργια βιβλία των οποίων το θέμα ή ο συγγραφέας σε ελκύουν.

Τα αστυνομικά του Νότου, κυρίως Καταλανών συγγραφέων. Μετά από μικρό ταξίδι στη Βαρκελώνη, άρχισα να σκαλίζω την αστυνομική λογοτεχνία της και έχω ενθουσιαστεί. Και όσα μυθιστορήματα έχουν ως θέμα τη Νέα Υόρκη, άλλο κατάλοιπο ταξιδιού αλλά και μόνιμη εμμονή. Όπως το Εξαιρετικά Δυνατά και Απίστευτα Κοντά, του Jonathan Safran Foer. Ή το τελευταίο μυθιστόρημα της Siri Hustvedt, Memories of the Future.

Βιβλία των οποίων ο συγγραφέας ή το θέμα δεν είναι νέα για σένα.

Τα σύγχρονα αφροαμερικανικά φεμινιστικά βιβλία που κυκλοφορούν λόγω της έκρηξης του #metoo κι επειδή τα αγάπησε η Oprah. Έχοντας διαβάσει Angela Davis, Ann Petri, Alice Walker, Adrienne Kennedy, Toni Morrison – βρίσκω τα περισσότερα ρηχά και πρόχειρα γραμμένα.

Βιβλία των οποίων ο συγγραφέας ή το θέμα είναι εντελώς άγνωστα, τουλάχιστον για σένα.

Τα μυθιστορήματα τρόμου όπως και η λογοτεχνία phantasy. Στην τελευταία με απωθεί κυρίως το γεγονός ότι είναι το λιγότερο πενταλογίες, ο κάθε τόμος των οποίων αποτελείται από 1000 σελίδες. Σε μια άλλη ζωή, ίσως. 

***