Ο Φελίνι για τον Φελίνι

Μια μέρα κατάλαβα ότι είχα γίνει σκηνοθέτης. Νομίζω ότι μπορώ να θυμηθώ ποια ακριβώς στιγμή συνέβη. Ήταν η πρώτη μέρα του γυρίσματος του "Λευκού Σεΐχη". Είναι αλήθεια όλ' αυτά, αλλά κάθε φορά που τα λέω όλοι με κοιτάζουν σαν να τους ξεφουρνίζω φαντασιοπληξίες. Στην πραγματικότητα έγινε ως εξής: ένα πρωί βρέθηκα σε μια βάρκα που με πήγαινε από το Φιουμιτσίνο σ' ένα κότερο στ' ανοιχτά όπου ήταν οι ηθοποιοί και το συνεργείο του "Λευκού Σεΐχη". Περίμεναν εμένα, το σκηνοθέτη. Είχα χαιρετήσει πριν ακόμη καλοχαράξει η αυγή την Τζουλιέτα με το ίδιο χτυποκάρδι και τον ίδιο φόβο που πάει κανείς να δώσει εξετάσεις. Μάλιστα είχα μπει σε μια εκκλησία να παρακαλέσω να πάνε όλα καλά. Πήγαινα με το Φιατάκι μου και στο  δρόμο για την Όστια, μου 'σκασε το ένα λάστιχο. Η ηθοποιοί και το συνεργείο βρίσκονταν κιόλας, όπως είπα, πάνω στο πλοίο, κι ήταν σαν να 'βλεπα την ίδια τη μοίρα μου να με περιμένει εκεί, στ' ανοιχτά της θάλασσας. Έπρεπε να γυρίσω μια ιδιαίτερα πολύπλοκη σκηνή με τον Σόρντι και την Μπρουνέλα Μπόβο. Όταν πλησίασα στο κότερο, είδα τα πρόσωπα του συνεργείου, τα φώτα και τα σκηνικά. Δεν έπαψα στιγμή ν' αναρωτιέμαι: Μα τι θα κάνω τώρα; Δεν μπορούσα να θυμηθώ ούτε την ταινία ούτε τίποτα, ήθελα μόνο να το βάλω στα πόδια. Αλλά δεν είχα πατήσει καλά καλά το πόδι μου στο κότερο, κι άρχισα να δίνω οδηγίες, να ζητάω τούτο κι εκείνο, να κοιτάζω μέσα από τη μηχανή. Δίχως να ξέρω τι έκανα, τι σκοπό είχα. Μέσα στο ολιγόλεπτο ταξίδι από το λιμάνι στο κότερο, είχα γίνει ένας απαιτητικός, σχολαστικός, επίμονος σκηνοθέτης, μ' όλα τα στραβά και μ' όλα τα δίκια που πάντα απεχθανόμουν ή θαύμαζα σ' έναν αληθινό σκηνοθέτη.

Φ. Φελίνι, Ο Φελίνι για τον Φελίνι (μτφρ. Τασούλα Καραισκάκη), Οδυσσέας, Αθήνα 1982.

***

Η φωτογραφία είναι από σκηνή του "Άμαρκορντ", ενός πολιτικού φιλμ του Φελίνι για τον φασισμό, αλλά και για τη νοσταλγία της ανάμνησης. Για την "επιστροφή στην εποχή μιας αθεράπευτης εφηβείας που μας παγιδεύει μέσα της για πάντα", όπως έλεγε ο σκηνοθέτης.