"Νύχτα γιομάτη θαύματα"

Η νύχτα, πιστεύω, μεγαλώνει τον πόνο. Γιατί κανένας ήχος, κανένα θέαμα δεν του αντιστέκεται και η θλίψη αφήνεται ελεύθερη να κυριαρχήσει στην ψυχή.

Ηλιόδωρος, Αιθιοπικά

Γιατί η νύχτα έχει τόσους εραστές; Γιατί κάποιοι την αγαπούν τόσο πολύ; Οι άνθρωποι χωρίζονται σε ανθρώπους της νύχτας και ανθρώπους της μέρας; Σε ανθρώπους φωτεινούς και ανθρώπους σκοτεινούς; Έχουμε όλοι μέσα μας τα απαραίτητα αποθέματα φωτός; 

  

Τις νύχτες του καλοκαιριού, τα παιδιά της γειτονιάς ξαμολιούνται στους δρόμους. Παίζουν κρυφτό με μεγαλύτερη ελευθερία. Κουρνιάζουν πίσω από εγκαταλελειμμένα φορτηγά και ακούν την ανάσα τους να δυναμώνει απ' το φόβο. Άνθρωποι στις αυλές ή τις βεράντες, συζητούν, τρώνε, τσακώνονται, ακούς τα μαχαιροπίρουνα να χτυπούν στα πιάτα τους. Γάτες σεργιανίζουν, σκυλιά αλυχτούνε,  κουρτίνες κλείνουν, κορμιά αγκαλιάζονται. Τα φώτα έχουν ανάψει. Αλλού κιτρινίζουν και η γειτονιά γλυκαίνει, αλλού είναι αυτά τα λευκά, τα φθορίου, που θυμίζουν άλλοτε το φεγγαρόφως και άλλοτε μια έρημη επαρχιακή πόλη. 

Ὄταν ἔχει φεγγάρι μεγαλώνουν οἱ σκιές μές στό σπίτι,

ἀόρατα χέρια τραβοῦν τίς κουρτίνες,

ἔνα δάχτυλο ἀχνό γράφει στη σκόνη τοῦ πιάνου

λησμονημένα λόγια - δε θέλω να τ' ἀκούσω. Σώπα.

 Γιάννης Ρίτσος, Η Σονάτα του Σεληνόφωτος

 

 

Κάποιες νύχτες είναι σκοτεινές, αφέγγαρες. Απλώνεις το χέρι σου μπροστά σου και δεν το βλέπεις. Άλλες, όταν το φεγγάρι γεμίζει, είναι τόσο φωτεινές που μπορείς να διαβάσεις πλάι στο παράθυρο μόνο με το φως του. Ή να οδηγήσεις σ' ένα σοκάκι με τα φώτα σβηστά. Όταν οι γρίλιες είναι κλειστές, τα φώτα των αυτοκινήτων που περνούν απ' το δρόμο κάνουν περίεργα σχήματα στον τοίχο της κρεβατοκάμαρας. Ανεβαίνουν, κατεβαίνουν, εξαφανίζονται. 

Οι πιο μοναχικοί ξαγρυπνούν. Περιμένουν τα φώτα να σβήσουν, οι ήχοι να πάψουν. Παραμένουν στο δωμάτιο, όπου όλα τώρα μοιάζουν διαφορετικά. Μια συνωμοσία μυστική ανάμεσα σ'αυτόν που ξενυχτά, στα πράγματα, στα έπιπλα που τρίζουν. Όλα γίνονται έμψυχα. Όλα συμμετέχουν σ'αυτή τη διαδικασία μύησης στη μοναξιά. 

 

Γιατί τη νύχτα αισθάνεται κανείς τόσο αλλιώτικα; Γιατί σε σαγηνεύει τόσο ν' αγρυπνάς όταν όλοι οι άλλοι κοιμούνται; Η ώρα είναι περασμένη - είναι πολύ αργά! Κι όμως, κάθε στιγμή που περνάει, νιώθεις όλο και πιο ξύπνιος, λες και σιγά σιγά, σχεδόν με κάθε ανάσα σου, ξυπνάς μέσα σ' έναν καινούριο, εξαίσιο, πολύ πιο συναρπαστικό κι ενδιαφέροντα κόσμο από τον κόσμο της ημέρας. Κι αυτή η αλλόκοτη αίσθηση πως είσαι συνωμότης; Κινείσαι μέσα στο δωμάτιο κλεφτά, αλαφροπατώντας. Σηκώνεις ένα αντικείμενο από το τραπεζάκι της τουαλέτας και ύστερα το αποθέτεις πάλι αθόρυβα στη θέση του. Και όλα, ακόμη και τα δοκάρια του κρεβατιού σε γνωρίζουν, ανταποκρίνονται, μοιράζονται το μυστικό σου...

Κάθρην Μάνσφιλντ, Το γκάρντεν πάρτι

Και κάθε πρωινό, κάθε, μα κάθε πρωινό, η εμπειρία αυτή μοιάζει τόσο αστεία...



Τα αποσπάσματα είναι από τα βιβλία:
Ηλιόδωρος, Αιθιοπικά, Άγρα, Αθήνα 2003
Γιάννης Ρίτσος, Η Σονάτα του Σεληνόφωτος, Κέδρος, Αθήνα 1998
Κάθρην Μάνσφιλντ, Το γκάρντεν πάρτι, Σμίλη, Αθήνα 2006