Ἡ βασιλές

Ζοῦσε μιά φορά στήν πατρίδα μου ἕνας βασιλές πού τόν ἀγαποῦσαν οὗλοι οἱ ἀνθρῶποι καί οὗλα τά μωρά, πού πάγαινε στό δρόμο μοναχός, δίχως ἀκολουθίες καί τούμπανα. Τοῦτος ὁ δικός μου "βασιλές" ὅριζε ἕνα βασίλειο μεγάλο ὅσο ἡ σκέψη. Γιά σκέπασμα στό θρόνο του εἶχε τόν ἀληθινό οὐρανό καί γιά δύναμή του τῶν ἀνθρώπων τήν ἀγάπη.  [...]

Ὅλη τή ζωή του "ἡ βασιλές" τήν πέρασε ἀπάνου στή θάλασσα. Ἀνάμεσα στα βράχια τῶν γκρέμνων ἀκρογιαλλιῶν πού τά δέρνει πάντα τό κύμα. Ἀνάμεσα στά βράχια καί στές γοῦβες τίς γεμάτες ἀπό καλόγνωμες καί στρείδια και μύδια καί κάθε εἶδος θαλασσινά.

Σπίτι του καί χαρά του μιά βάρκα. 

Μέσα σ'αὐτή ἔζησε ὅλη του τή ζωή. Ἴσως καί νά γεννήθηκε σ'αὐτή, ἴσως καί να γεννηθήκανε κι οἱ δυό τους μαζί. Δέν ξέρω. [...]

Ἡ βασιλές νερό δέν ἔπινε ποτές. Τραβοῦσε μόνο μέ τήν τσότρα κρασί, πού τό 'παιρνε κάθε βράδυ δίνοντας γιά πληρωμή κοροχύλια καί καβούρια και χάβαρα. 

Ὁ Μανώλης ἡ βασιλές πέθανε ὅπως πεθαίνουν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, ἀπαράλλαχτα ὅπως πεθαίνει κάθε ζωντανό. 

Ἄπλωσε τή νύχτα κάτω ἀπ' τήν ἀστροφεγγιά τοῦ χειμωνιάτικου οὐρανοῦ τά ποδάρια του, τέντωσε τά χέρια του μέ τίς παλάμες ἀνοιχτές πρός ὅλο τόν κόσμο, ἔσφιξε τά μάτια του καί κοκάλιασε μέ μιά πιθαμή ἀνοιχτό τό στόμα.

Ἡ βάρκα του τόν κουνοῦσε ἔτσι ὅλη τή νύχτα ἀπαράλλαχτα ὅπως τόν κουνοῦσε πάντα ἔτσι καί ζωντανό. 

Τό πρωί τόν βρήκανε κάτι μωρά πού πῆραν σβάρνα τίς ακρογιαλιές γιά νά μαζέψουν κοροχύλια.

Το απόσπασμα είναι από το βιβλίο: Ἀθανάσιος Θ. Γκράβαλης, Τῆς Ματζουράνενας τό χάλασμα καί ἄλλα αφηγήματα, Στιγμή, Αθήνα 1988.

[1] Ο Αθανάσιος Γκράβαλης γεννήθηκε στο Αϊβαλί το 1890. Το 1915 καταδιώχθηκε από το Νεοτουρκικό Κομιτάτο και κατέφυγε πρόσφυγας στη Μυτιλήνη. Το 1918 επιτράπηκε η παλιννόστησή του και επέστρεψε στο Αϊβαλί, αλλά μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή εγκαταστάθηκε στη Μυτιλήνη οριστικά. Εργάστηκε ως αρθρογράφος και σχολιαστής σε εφημερίδες της Λέσβου. Το μοναδικό του λογοτεχνικό βιβλίο, οι Σπασμένες Κολώνες, εκδόθηκε το 1930 και περιλαμβάνει 42 αφηγήματα. Κάποια από αυτά επανεκδόθηκαν σε ένα βιβλίο από τη σειρά των εκδόσεων Στιγμή "Ασυνήθιστες Ιστορίες", την οποία επιμελήθηκε ο Ε.Χ. Γονατάς. Ο Αθανάσιος Γκράβαλης πέθανε το 1974.